Kto i kiedy płaci podatek Belki? Ile wynosi?
Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki jak mawiał jeden z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych, Benjamin Franklin. Zagadnienie podatków ma i pewnie już zawsze będzie miało negatywne nacechowanie w odbiorze przez społeczeństwo. Wszak część zarobków za naszą pracę obligatoryjnie przekazujemy instytucji państwa. Podatki płacić musimy od dochodów, od wartości dodanej czy od nieruchomości. Od 2002 roku Polacy muszą również dzielić się z Państwem zyskami z inwestycji. Niniejszy artykuł poświęcony jest zagadnieniu podatku od dochodów kapitałowych, który zwany jest potocznie podatkiem Belki.
Nazwa podatku pochodzi od jego pomysłodawcy – Marka Belki, który w rządzie Leszka Millera piastował stanowisko ministra finansów. Podatek Belki to nic innego jak zryczałtowany podatek od osób fizycznych. Jest to jedno z najważniejszych źródeł wewnętrznych wpływów na rzecz budżetu państwa. Kto jest płatnikiem podatku Belki i ile podatek ten wynosi?
Kto zapłaci podatek Belki i w jakiej wysokości?
Podatek Belki jest bardzo negatywnie odbierany przez osoby zarabiające na rynku kapitałowym. Nic dziwnego. Niemal co piąta zarobiona poprzez inwestycje złotówka trafia do Państwowej skarbonki. W początkowym zamyśle podatek Belki miał wynosić 20%, a pobierany miał być od depozytów i lokat bankowych, czyli jedynie od oszczędności. Nowelizacja Ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych w 2004 roku przyniosła istotne zmiany, których wynikiem było obniżenie stawki podatku do 19% i powiększenie zakresu przychodów i dochodów, od których musi być odprowadzany o dochody pochodzące z inwestycji w papiery wartościowe. Wysokość podatku jest niezależna od wielkości przychodów z inwestycji. Nie ma żadnych wyjątków, progów podatkowych ani ulg.
Przedmiotem podatku są obecnie między innymi odsetki od pożyczek, odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania czy inwestowania związanych z działalnością gospodarczą, odsetki od papierów wartościowych czy przychody od zbycia pochodnych instrumentów finansowych.
Podatek Belki pobierany będzie również od zysków kapitałowych osób oszczędzających na emeryturę poprzez IKE (Indywidualne Konto Emerytalne), jeżeli wpłacą swoje oszczędności przed ukończeniem 65 lat.
Kiedy należy zapłacić podatek Belki?
Podatek płacony jest w momencie uzyskania zysków, czyli od tego, co zarabia się na podjętej inwestycji.
Osoby, które inwestują swoje pieniądze w depozyty bankowe lub lokaty nie mają problemu z rozliczaniem podatku Belki, bowiem to instytucja finansowa w tej w sytuacji jest płatnikiem podatku i to ona składa odpowiednią deklarację. Proces odbywa się wewnątrz banku, a klient otrzymuje wypłatę zysku pomniejszoną po prostu o stosowną należność. Takich dochodów dany inwestor nie musi wykazywać również w zeznaniu podatkowym. Podobna sytuacja jest w przypadku osób oszczędzających na IKE (w przypadku, gdy zamierzają oni wypłacić swoje pieniądze przed terminem) oraz w funduszach inwestycyjnych. W tych przypadkach wypłaty są również stosownie pomniejszane, a podatek odprowadza rzeczona instytucja. Na przykład zarabiając 1000 zł na lokacie w banku, na nasze konto wpływa 810 zł z tytułu dochodów kapitałowych, zaś pozostałe 190 zł odprowadzane jest przez bank, fundusz czy IKE do Skarbu Państwa.
Oszczędzanie poprzez Indywidualne Konto Emerytalne lub Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego może być zwolnione od niniejszego podatku jedynie w sytuacji, gdy zgromadzone pieniądze wypłacone zostaną dopiero po ukończeniu 65 roku życia. Dodatkowo wypłaty należy dokonać w przynajmniej 5 latach, zaś wypłata kwoty przekraczającej połowę środków IKE będzie dokonana na przynajmniej 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę.
Kiedy podatek trzeba zapłacić samodzielnie?
Osoby uzyskujące dochody kapitałowe grając na giełdzie, muszą rozliczyć podatek we własnym zakresie w odpowiednim urzędzie skarbowym. Składają wówczas PIT-38. Podatek od uzyskanych na giełdzie zysków musi trafić na konto urzędu skarbowego po złożeniu deklaracji. Aby poprawnie uzupełnić PIT-38 należy uzyskać od domu maklerskiego formularz PIT-8C. Jeżeli inwestowało się w kilku domach maklerskich, formularz należy uzyskać od każdego z nich.
Obowiązek złożenia deklaracji PIT-38 następuje również, jeżeli w danym roku odnotujemy stratę, jednak w tym przypadku nie zaistnieje obowiązek zapłaty podatku.
W Internecie dostępne są porównywarki lokat, dzięki którym można porównać zyski, jakie otrzymuje się z tytułu dochodów kapitałowych, inwestując w różne lokaty czy papiery wartościowe. Dzięki temu z łatwością można zobaczyć jaka inwestycja będzie najbardziej opłacalna dla danego inwestora.
Podatek Belki jest negatywnie oceniany przez osoby funkcjonujące na rynku kapitałowym. Mimo tego dotychczas rząd nie podjął się jego zniesienia. Konieczność odprowadzania tej „daniny” znacznie obniża zyski z tytułu prowadzonych inwestycji kapitałowych, dotykając nie tylko dużych graczy, ale i drobnych inwestorów. Z uwagi na pochłanianie dużej części zysku Polacy zniechęcają się do prowadzenia inwestycji i są mniej chętni do edukowania się w zakresie rynku kapitałowego i papierów wartościowych.
